September 2022.
Een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van digitale assets en relevante macro-economische ontwikkeling.
KEY TAKEAWAYS
- Bitcoin beperkt de schade in een bloedrode maand voor Nasdaq en S&P.
- Bitcoin houdt (vooralsnog) stand rond het cruciale support level van $20.000
- Ethereum merge succesvol, maar de koers valt toch terug
- De US FED verhoogt de rente opnieuw met 75 basispunten en daar zal het niet bij blijven
- De geopolitieke spanningen tussen Rusland en Oekraïne blijven toenemen
- Ondanks het slechte beurssentiment gaan de investeringen in blockchain projecten door
- Adoptie cases: Apple, Walmart, McDonalds en Warner Music
Macro-economische ontwikkelingen
In de eerste weken van september lieten de financiële markten kort wat herstel zien van de overwegend dalende koersen eind augustus. Op 13 september kreeg de markt opnieuw een dreun te verwerken met de slechtste beursdag van de Dow Jones sinds juni 2020, deze zakte 3,94% in een dag. The S&P 500 zakte 4.32% en de Nasdaq 5.16%. Bitcoin daalde in een dag tijd met ruim 12% van $22.600 naar iets onder de $20.000. Deze dalingen waren een direct gevolg van tegenvallende inflatiecijfers in de US, en de vrees voor harder ingrijpen door de FED als gevolg hiervan. In de laatste twee weken van september verslechterde het sentiment verder op basis van een reeks van negatieve berichtgeving.
Op 21 september kondigde de US Federal Reserve een rentestijging aan van 75 basispunten. De angst voor 100 basispunten werd geen waarheid, maar het signaal naar de markt is veelzeggend. In een speech van Jerome Powell werd duidelijk dat de US Federal Reserve voornemens is door te gaan met rentestijgingen totdat de inflatie onder controle is.
In de oorlog tussen Rusland en Oekraïne kondigde Poetin mogelijke annexatie aan van verschillende provincies van Oekraïne op basis van de uitkomsten van een dubieus referendum onder de bevolking in de bezette gebieden. Daarnaast verontrustte Rusland de wereld met de aankondiging van mobilisatie van 300.000 reservisten waarmee de oorlog verder zal escaleren.
De euro en de pond zakte hard onderuit door de verder toenemende inflatie in Europa als gevolg van met name de oplopende energie kosten. De energiecrisis kreeg tevens een nieuwe impuls doordat de cruciale gaspijplijnen Nord stream 1 en 2 eind september zwaar beschadigd zijn geraakt als gevolg van mogelijke explosies en sabotageacties.
Digitale assets
De markt voor digitale assets volgt nog steeds het sentiment van de wereldwijde financiële markten maar de correlatie tussen de Nasdaq en Bitcoin is gedurende de maand september wel afgenomen. De correlatie tussen de Nasdaq en Bitcoin was in het begin van de maand september extreem hoog met een waarde van 0,96. De Nasdaq en S&P kende zoals hierboven genoemd een heel slecht tweede deel van de maand. Aanvankelijk leek Bitcoin mee te gaan met de daling die werd ingezet op 13 september, maar in tegenstelling tot de koersval van de Nasdaq en S&P kon Bitcoin redelijk goed standhouden op het cruciale support level van $ 20.000. De correlatie is daardoor gedaald naar een waarde rond 0,33. Nog steeds een positieve correlatie dus, maar wel minder extreem dan we gewend zijn. Het is nog veel te vroeg om te kunnen spreken van een mogelijk hedge van digitale assets ten opzichte van de financiële markten, maar de dalende correlatie is zeker iets om in de gaten te houden.
De markt voor digitale assets stond in de maand september met name in het teken van de Ethereum Merge op 15 september en de verwachte rentestijging van de US Federal Reserve op 21 september. In aanloop naar de Ethereum merge steeg Bitcoin naar ruim $22.600 en Ethereum naar $1.770. De crash van de Nasdaq en S&P op 13 september deed het tijdelijk positieve sentiment van een technisch succesvolle Ethereum merge echter teniet. De markt leek steeds meer rekening te houden met een mogelijke rentestijging van 100 basispunten in plaats van de verwachte 75 basispunten. Bitcoin en Ethereum zakte in aanloop naar de FOMC meeting op 21 september weg tot respectievelijk $18.300 en $1.225. De Ethereum merge is daarmee vooralsnog een typisch geval van “buy the rumour, sell the news”, een scenario dat we in de vorige nieuwsbrief reeds benoemden.
De koersen in het digitale landschap staan weliswaar nog steeds onder druk van de wereldwijde geopolitieke ontwikkelingen en het macro-economische sentiment, maar de ontwikkeling van het ecosysteem staat zeker niet stil. Zo publiceerde het Witte Huis op 16 september een rapport over een framework voor verantwoordelijke doorontwikkelingen van het digitale landschap. Het World Economic Forum publiceerde een interessante reflectie op dit rapport.
Het korte termijn slechte beurssentiment lijkt de Venture Capital wereld niet veel uit te maken als het gaat om lange termijn investeringen in Web3 projecten, waar Metaverse, NFT’s, blockchain gaming en DeFi de primaire investeringsthema’s zijn. Prestigieuze investeringsfondsen waaronder A16Z Crypto, Pantera Capital. Paradigm VC, en Coinbase Ventures investeerden de afgelopen maanden vele tientallen miljoenen in blockchain projecten en digitale assets.
TECHNISCHE ANALYSE
Al het negatieve sentiment in september heeft als resultaat dat de Nasdaq de maand september afsluit op 10.970 punten en de S&P op 3.586 punten. Een nieuw dieptepunt in 2022 en daarmee tevens de laagste koersen sinds november 2020. Zowel de Nasdaq als de S&P krijgen vooralsnog support op de weekly 200 moving average. Met uitzondering van de flash crash in maart 2020, zitten de Nasdaq en S&P nu al ruim 10 jaar boven deze belangrijke moving average. Indien de 200 weekly moving average wordt doorbroken, dan is een diepere correctie zeer waarschijnlijk.
Bitcoin sloot de maand af op $19.400 en bevindt zich al meerdere weken onder de 200 weekly moving average en tevens onder de daily EMA ribbon. De volatiliteit indicator vertoont lage volatiliteit en dat signaleert een aankomende grote move. De richting is echter nog moeilijk te bepalen. De trend is overduidelijk nog naar beneden, maar hoe langer Bitcoin stand kan houden rond het 20k level, hoe meer kans op een potentiële bodem. De weekly RSI vertoont daarbij voorzichtige signalen van een bullish divergence en een mogelijke uitbraak van de downtrend. Ook de MacD op de hogere timeframes is langzaam aan het stijgen.
Het momentum van Ethereum ten opzichte van Bitcoin lijkt weg te ebben. De weekly timeframe laat een bearish cross zijn op de MacD en een dalende RSI. De onderkant van de weekly EMA ribbon geeft support maar op de monthly timeframe laat ETH een negatieve trend zien op zowel de RSI, StochRSI als MacD. Van een mogelijke uitbraak van het cup-and-handle patroon is voorlopig geen sprake.
ADOPTIE CASE
WALMART STAPT IN DE ROBLOX METAVERSE
Walmart stapt in de Metaverse met twee nieuwe experiences die maandag in première gaan op een van de groote online gaming platforms van de wereld: Roblox. De twee ervaringen heten Walmart Land en Walmart’s Universe of Play.
De eerste stap van de winkelgigant in de virtuele wereld bevat een zeppelin die speelgoed dropt, een muziekfestival met bekende artiesten, een heleboel verschillende spelletjes en een winkel met virtuele koopwaar, of “verch”, die overeenkomt met wat klanten in Walmart’s winkels en op de website kunnen vinden.
Roblox zal dienen als proeftuin voor Walmart als het stappen overweegt in de metaverse en daarbuiten, zei William White, Walmart’s chief marketing officer. Hij zei dat de ervaringen zijn ontworpen met de volgende generatie shoppers in gedachten, met name Gen Z, over het algemeen gedefinieerd als ongeveer 25 jaar of jonger. White zei dat het bedrijf wil leren van de samenwerking.
APPLE GAAT NFT-AANKOPEN TOESTAAN VIA APP STORE
In een langverwachte aankondiging heeft Apple laten weten dat het ontwikkelaars zal toestaan hun NFTs te verkopen via zijn app store, binnen games en apps.
Ontwikkelaars kunnen nu NFTs verkopen binnen apps, en nieuwe apps kunnen NFTs bevatten. Echter, zoals door velen opgemerkt, wordt de aandacht gevestigd op de forse 30% vergoeding van elke NFT-transactie door Apple. Blijkbaar heeft de hype die de NFT-markt vorig jaar heeft gekend ook een reus als Apple aangetrokken, die klaarblijkelijk heeft besloten in deze interessante markt te springen om verdere zaken te doen, profiterend van zijn dominante positie in de app-markt, dankzij zijn App store.
MCDONALD’S ACCEPTEERT BITCOIN IN LUGANO
McDonald’s accepteert nu Bitcoin als betaalmiddel in de Zwitserse stad Lugano, waarmee het dus mogelijk wordt om bijvoorbeeld een Big Mac menu af te rekenen met zowel Bitcoin als de stablecoin Tether (USDT). Lugano, niet toevallig ook de thuishaven van Tether en Bitfinex, is een stadje in het zuiden van Zwitserland met 63.000 inwoners. Het bestuur van de stad heeft de ambitie om voor te lopen op het gebied van crypto adoptie.
Al in maart dit jaar kondigde Lugano aan dat het Bitcoin en Tether als wettig betaalmiddel accepteert. Inwoners kunnen hun gemeentelijke belastingen met Bitcoin afrekenen, net zoals onder andere parkeergelden en collegegelden. Uiteindelijk moeten ruim 200 winkels Bitcoin gaan gebruiken. McDonald’s zal overigens geen ontvangen Bitcoin vasthouden. Deze wordt automatisch omgewisseld in Zwitserse frank.
WARNER MUSIC GAAT PARTNERSHIP AAN MET NFT-PLATFORM OPENSEA
Warner Music Group kondigt partnership aan met de grootste NFT-marktplaats OpenSea. Door middel van de partnership krijgen de artiesten bij Warner Music Group toegang tot extra diensten zoals steun bij het ontwikkelingen van hun communities in de NFT en Web3 omgeving.
Warner Music Group is een groot record label dat vele bekende artiesten onder haar naam heeft zoals Madonna en Ed Sheeran. Op 29 september kondigde het bedrijf de partnership met OpenSea aan. De muziek firma hoopt met de samenwerking haar artiesten versneld in de Web3 omgeving te laten groeien. Zo zullen de artiesten gespecialiseerde steun ontvangen van OpenSea werknemers om bestaande fans aan boord te brengen in de NFT communities.
In vervolg van de aankondiging van de partnership treedt de muziek firma direct tot actie, zo brengt het haar eerste NFT collectie uit deze herfst. De collectie wordt uitgebracht in samenwerking met de ster chef Jeremy Fall en zijn Web3 startup genaamd Probably Nothing en is een NFT label waarbij houders van de NFT toegang hebben tot de muziek en hier rechten op hebben.
CONCLUSIE
Waar de financiële markten in september sloten op de laagste koersen sinds november 2020 heeft de markt voor digitale assets relatief weinig daling gezien, wat ook af te leiden is uit de dalende correlatie met de traditionele markten.
Macro-economisch heerst er nog veel onzekerheid met een mogelijke impact op de markt voor digitale assets, maar wij zien op basis van technische analyse wel de eerste signalen van mogelijke bodemvorming. Van een bevestigde ommekeer naar een positieve trend is echter nog geen sprake. Veel zal blijven afhangen van de macro-economische ontwikkelingen, dus voorzichtigheid blijft geboden.
Bovenstaande laat echter onverminderd dat de investeringen in nieuwe web3 projecten blijven groeien, zal het SWIFT – Chainlink partnerschap gaan leiden tot nieuwe betalingsvormen en zijn ook deze maand weer diverse mooie use cases gelanceerd die duiden op meer adoptie.
OVERIG KORT NIEUWS UIT DE SECTOR
- Christie’s lanceert NFT marketplace: Christie’s 3.0
- SWIFT partnerschap met Chainlink om cross-chain crypto betalingen te faciliteren
- 42% van de Nederlandse bedrijven wil Bitcoin accepteren binnen 5 jaar
- Premier Kishida: Japan gaat investeren in NFT’s en de Metaverse
- Argentijnse overheid biedt Bitcoin miners duurzame energiebron
- Crypto adoptie onder consumenten is sterk in Afrika
- Deloitte 2022 Digital media trends rapport: Towards the Metaverse
- McKinsey rapport: web3 – beyond the hype